Di chúc bị rách thì giải quyết như thế nào?

Câu hỏi:

Chào Quý Công ty, cho tôi hỏi cha tôi vừa mất, trước lúc mất ông có để lại di chúc phân chia tài sản cho bốn anh chị em tôi, nhưng hiện tại di chúc đó đã bị ướt rách không còn thấy được nội dung của di chúc. trong trường hợp này chúng tôi nên giải quyết như thế nào, nhờ Luật sư tư vấn thêm cho chúng tôi, xin cảm ơn.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận Luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật hơp danh Nam Việt Luật. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ Luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:

1. Cơ sở pháp lý:

- Bộ luật Dân sự 2015

2. Luật sư tư vấn:

Thứ nhất, với vấn đề di chúc bị hư hại.

Điều 642 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc bị thất lạc, hư hại như sau:

“1. Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.

2. Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy di chúc thì di sản được chia theo di chúc.

3. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy di chúc thì phải chia lại theo di chúc nếu người thừa kế theo di chúc yêu cầu.”

Trong trường hợp này, có thể mang bản di chúc của bà bạn tới Ủy ban cấp xã yêu cầu xem xét bản di chúc đó có đủ điều kiện để sử dụng hay không. Nếu di chúc đó vẫn có thể sử dụng thì việc chia di sản sẽ thực hiện theo di chúc, nếu bản di chúc đó bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc thì phần di sản thừa kế đó sẽ được chia theo quy định của pháp luật.

Thứ hai, với vấn đề chia thừa kế.

Xác định rõ Giấy chứng nhận quyền sử dụng mảnh đất này được cấp cho một mình người lập di chúc hay được cấp cho hộ gia đình. Nếu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên của người lập di chúc thì mảnh đất đó sẽ được chia theo di chúc hoặc chia theo pháp luật, nếu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Hộ gia đình thì phần đất thuộc quyền sử dụng của người lập di chúc trong toàn bộ mảnh đất sẽ được chia theo di chúc hoặc chia theo pháp luật, phần còn lại vẫn thuộc quyền sở hữu của những người có tên trong hộ gia đình.

Chúng tôi chia thành các trường hợp sau:

- Trường hợp thứ nhất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên của người lập di chúc và di chúc đó phù hợp với quy định của pháp luật thì tài sản mà người lập di chúc để lại sẽ được để lại cho người được thừa hưởng.

- Trường hợp thứ hai, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên người lập di chúc và di chúc đó không phù hợp với quy định của pháp luật thì phần tài sản bà bạn sẽ được chia theo pháp luật ( điều 650 Luật dân sự 2015). Theo đó, phần di sản này sẽ được chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất và mỗi người sẽ được hưởng một phần di sản bằng nhau.

Điểm a Điều 651 Luật dân sự 2015 quy định về thừa kế theo pháp luật như sau: 

“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;....

           2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.”

- Trường hợp thứ ba, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp cho Hộ gia đình mà người để lại chúc chỉ đứng tên là chủ hộ và di chúc để lại phù hợp với quy định của pháp luật thì phần đất mà của người để lại di chúc có quyền sử dụng trong tổng thể mảnh đất đó sẽ được chia cho người được hưởng thừa kế. Nếu người được hưởng thừa kế muốn đứng tên trên Giấy chứng nhận với toàn bộ mảnh đất thì phải được sự đồng ý chuyển nhượng của tất cả các thành viên trong hộ gia đình, nếu một người trong số những người trong hộ không đồng ý thì chỉ được đứng tên trên phần đất thuộc sở hữu của mình trong hộ gia đình, những phần được hưởng thừa kế theo di chúc, và những phần mà những người thừa kế khác đồng ý tặng cho.

- Trường hợp thứ tư, nếu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Hộ gia đình và bản di chúc mà bà bạn để lại là không phù hợp với quy định của pháp luật thì trường hợp này sẽ được chia theo quy định của pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất.

Thứ ba, về vấn đề hàng thừa kế.

Điều 652 Luật Dân sự 2015 quy định về thừa kế thế vị như sau:

“Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.”

         Khoản 3 Điều 651 Luật dân sự 2015 quy định như sau: “Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Thứ tư, về vấn đề ký kết giấy tờ đồng sở hữu và từ chối nhận di sản.

Nếu những người thừa kế khác ký kết giấy tờ từ chối nhận di sản thừa kế trước thời điểm mở thừa kế thì coi như từ bỏ quyền thừa kế đối với phần di sản thừa kế đó. Đồng thời, trong mọi trường hợp, bạn hay bất cứ ai thuộc diện thừa kế mảnh đất đó không cần phải ký kết các giấy tờ về vấn đề đồng sở hữu tài sản.

Trong tình huống có tranh chấp xảy ra, phụ thuộc vào từng trường hợp nêu trên và giấy tờ có liên quan, Tòa án sẽ xem xét áp dụng các quy định của pháp luật về xét xử.

         Trường hợp nếu người hưởng thừa kế đang ở nước ngoài có thể ủy quyền cho người khác tham gia phiên tòa khi có sự yêu cầu của Tòa án.

Quý khách hàng có nhu cầu sử dụng dịch vụ vui lòng liên hệ trực tiếp Bộ phận tư vấn pháp luật dân sự - Công ty Luật hợp danh Nam Việt Luật:
CÔNG TY LUẬT HỢP DOANH NAM VIỆT LUẬT
Địa chỉ: 467/7 Đại Lộ Bình Dương, P.Phú Cương, TP.Thủ Dầu Một, Bình Dương
Điện thoại: 091 448 1010
Website: luatnamviet - luatnamviet.com
Email: lsnguyendoanhai@gmail.com 
Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý khách hàng!
Trân trọng.